Overslaan en naar de inhoud gaan
search

Methotrexaat (MTX)

Reumaremmer (DMARD's)

Gepubliceerd op: 10 januari 2022

Methotrexaat (MTX) is een anti-reumatisch medicijn (klassiek DMARD), dat ontstekingen bestrijdt en de celdeling remt. MTX is het meest voorgeschreven medicijn voor reumatische ontstekingsziektes. Vaak wordt het jarenlang gebruikt. 
Door ontstekingen te remmen nemen de klachten af. Ook kan schade aan de gewrichten en andere ontstoken weefsels vertraagd of voorkomen worden.

Gebruik

Het prettige van methotrexaat is dat de patiënt het middel maar één keer per week hoeft te gebruiken. Belangrijk is dit op een vaste dag in de week te doen. MTX  is er in tabletvorm en als injectie (in onderhuids vetweefsel). Meestal begint de behandeling met een dosering van 15 mg per week, wat kan worden verhoogd tot maximaal 30 mg per week. De ontstekingsremmende werking start na ongeveer 6 tot 8 weken. Het uiteindelijke effect is na 6 tot 12 weken te beoordelen.

Bijwerkingen

Soms komen bijwerkingen voor. Meestal verdwijnen deze vanzelf binnen enkele weken, als het lichaam gewend is aan het medicijn. De meest voorkomende bijwerkingen zijn: 

  • maag- darmklachten, zoals misselijkheid en diarree.
  • klachten van het mondslijmvlies voorkomen. Soms zijn deze bijwerkingen een reden om het medicijn om te zetten van tabletvorm naar injectievorm.

Bijwerkingen die soms voorkomen zijn te vinden in het bloed en geven over het algemeen geen klachten. Dit zijn leverproefstoornissen (afwijkende leverfunctie) of een daling van het aantal rode of witte bloedcellen. Methotrexaat beïnvloedt de weerstand nauwelijks. Luchtweginfecties komen wel iets vaker voor. Om bijwerkingen zoveel mogelijk tegen te gaan, schrijft de arts foliumzuurtabletten voor.

Tijdens het gebruik van methotrexaat wordt regelmatig bloed geprikt om eventuele afwijkingen in waardes van de lever, de nieren of de bloedaanmaak op te sporen. In het begin van de behandeling met MTX moet dit vaker gebeuren. Later is eens per 3 tot 6 maanden bloed prikken voldoende.

Zwangerschap en vruchtbaarheid

Methotrexaat is schadelijk voor ongeboren kinderen, maar heeft geen invloed op de vruchtbaarheid. Zowel mannen als vrouwen mogen tijdens het gebruik van methotrexaat en tot 3 maanden na het staken hiervan géén kind verwekken of zwanger worden. In deze periode moet de patiënt een betrouwbare anticonceptiemethode gebruiken.

Belangrijk

Een patiënt mag methotrexaat niet met sommige andere medicijnen combineren, zoals het antibioticum co-trimoxazol. Meld daarom altijd bij uw huisarts of specialist dat u methotrexaat gebruikt.

Folders




Laatst bijgewerkt op: 29 april 2022

Kinderarts Ilse Hendriksen en reumatoloog Anne-Marie Wessels, die een echografie maakt
Speciaal spreekuur voor kinderen met gewrichtsklachten