Fibromyalgie

Fibromyalgie is een aandoening waarbij chronisch pijn gevoeld wordt: meestal is er dagelijks pijn en op meerdere plaatsten in het lichaam.

Fibromyalgie betekent letterlijk ‘pijn in bindweefsel en spieren’. Andere veelgebruikte termen voor fibromyalgie zijn:

• chronisch gegeneraliseerd pijnsyndroom;
• Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK);
• Aanhoudende Lichamelijke Klachten (ALK).
  
  

Oorzaak

Bij mensen met fibromyalgie worden de klachten veroorzaakt doordat het belasten van de spieren en gewrichten (te lang of te zwaar) niet in balans is met de conditie van de spieren en gewrichten. Vaak zijn de spieren en gewrichten ook gevoeliger. Bijvoorbeeld door erfelijke aanleg of stress. 

Waarschijnlijk ervaren mensen met fibromyalgie chronische pijn, doordat hun lichaam prikkels op een andere manier verwerkt. 

In het lichaam zitten overal zenuwen die de hele dag prikkels waarnemen, zoals aanraking, druk, temperatuur en pijn. Deze prikkels gaan via zenuwbanen naar de hersenen. In de hersenen worden de prikkels gefilterd. Slechts een klein deel van de prikkels wordt bewust waargenomen. Bij mensen met een chronisch pijnsyndroom verloopt het filteren in de hersenen anders. Er worden meer signalen doorgelaten en ze worden anders verwerkt. Dat kan leiden tot pijn. Normale prikkels, zoals een verandering van temperatuur voelt dan als pijn. 

Symptomen

Mensen met fibromyalgie ervaren vooral chronische pijn in de spieren en pezen. Meestal dagelijks en op verschillende plekken in het lichaam, waarbij soms de ene plek meer pijn doet en soms een andere plek. Bij sommige mensen is zelfs het aanraken van de huid al pijnlijk. Door fysieke inspanning, stress en veranderende weersomstandigheden kunnen de klachten erger worden. 

Naast pijn kunnen mensen met fibromyalgie nog andere klachten ervaren, zoals:

• chronische vermoeidheid
• problemen met het geheugen
• concentratieproblemen
• spanningshoofdpijn
• darmklachten (prikkelbare darmsyndroom)
• stemmingsklachten
  
  

Diagnose

Om het fibromyalgie vast te stellen, luistert de reumatoloog naar uw klachten en doet lichamelijk onderzoek. Soms is er aanvullend onderzoek nodig om andere aandoeningen uit te sluiten.

Behandeling

Er zijn geen medicijnen die fibromyalgie genezen. De behandeling van fibromyalgie bestaat vooral uit het aanpassen van de leefstijl om de klachten te verminderen, bijvoorbeeld:

• gezonde voeding. 
• een gezond gewicht
• spierversterkende oefeningen en meer bewegen
• verbeteren van de conditie van het hart en de longen om vermoeidheid te verminderen
• ontspanning van lichaam en geest   

Het is belangrijk om de belasting van het lichaam goed te verdelen over de dag en de week. Veel mensen doen juist extra activiteiten op goede dagen, waardoor de klachten plotseling toenemen.

Andere behandelingen of therapieën die kunnen helpen zijn:

• cognitieve gedragstherapie door een psycholoog, om de overgevoeligheid voor prikkels te verminderen en beter met de klachten te leren omgaan.
• sommige pijnstillers kunnen de klachten licht verminderen. De huisarts kan deze voorschrijven.
• een pijnrevalidatietraject, gericht op beter functioneren ondanks de pijn. Tijdens dit traject worden behandelingen door een fysiotherapeut en psycholoog gecombineerd.

Zie: Behandelprogramma's bij chronische pijn