Abatacept (Orencia©)

Abatacept is een anti-reumatische medicijn (biological DMARD) dat ontstekingen remt door de werking van specifieke witte bloedcellen te verminderen, de T-cel. Hierdoor maakt het lichaam minder ontstekingsstoffen aan. Door ontstekingen te remmen, nemen de klachten af. Ook kan het medicijn schade aan de gewrichten en andere ontstoken weefsels vertragen of voorkomen.

De reumatoloog schrijft abatacept wordt voor bij reumatoïde artritis en waarschijnlijk worden ze in de toekomst bij meerdere ziektes toegepast.

Dosering en werking

De arts schrijft abatacept voor via een maandelijks infuus op de dagbehandeling van het ziekenhuis (500, 750 of 1000 mg afhankelijk van lichaamsgewicht). Abatacept kan ook via injecties in onderhuids vetweefsel worden toegediend, één keer per week 125 mg. De reumatoloog kan het effect van het middel na 6 tot 12 weken beoordelen.

Screening vooraf

Voor aanvang van de behandeling krijgt de patiënt een screening op bepaalde infecties, namelijk tuberculose (tbc) en virale leverontsteking (hepatitis B en C). Dit zijn infecties die sluimerend aanwezig kunnen zijn zonder dat iemand er ziek van is, maar die kunnen opvlammen als de weerstand verminderd is. Een screening hoeft niet opnieuw te gebeuren, wanneer eerder een biological DMARD is voorgeschreven.

(Reis)vaccinaties

Tijdens het gebruik van abatacept wordt het gebruik van levende vaccins afgeraden, zoals bof-mazelen-rode hond- (BMR), gele koorts- of poliovaccin. Soms kan het verstandig zijn om zich voor het starten van de medicatie te laten vaccineren, bijvoorbeeld wanneer iemand een verre reis wil maken naar gebieden waar vaccinatie voor gele koorts verplicht is. 

Bijwerkingen

Soms komen bijwerkingen voor. Meestal verdwijnen deze vanzelf binnen enkele weken, als het lichaam gewend is aan het medicijn. De meest voorkomende bijwerkingen zijn maag- darmklachten, zoals misselijkheid en diarree, en hoofdpijn. De huid kan gevoeliger worden voor zonlicht; UV-bescherming met een hoge factor-zonnebrandcrème is daarom belangrijk.

Injecties in de huid van de buik kunnen plaatselijk een reactie geven met roodheid en jeuk. Deze reactie is vaak mild en vermindert meestal in de loop van de behandeling. Toediening via een infuus kan leiden tot verhoging of verlaging van de bloeddruk, opvliegers, hoofdpijn en/of koorts. Als het nodig is, wordt de toediening vertraagd of gestopt en/of worden medicijnen gegeven om deze reactie tegen te gaan. Soms komt een allergische reactie voor met huiduitslag, jeuk, koorts of benauwdheid. Een allergische reactie kan ook later ontstaan. Dit is een reden het middel te stoppen en contact op te nemen met de reumatoloog.

Abatacept kan de weerstand verminderen, waardoor makkelijker infecties kunnen ontstaan en deze ernstiger kunnen verlopen.

Zwangerschap en borstvoeding

De reumatoloog raadt abatacept tijdens de zwangerschap en borstvoeding af, omdat over veilig gebruik weinig bekend is. Het advies is om het middel 3 tot 6 maanden voor de zwangerschap te staken.  

Belangrijk

Abatacept kan de weerstand verminderen. Tijdens infecties met koorts en/of ziek voelen moet de patiënt tijdelijk stoppen met het middel. Overleg met de huisarts of reumatoloog is dan nodig. Meld altijd bij uw huisarts of specialist dat u abatacept gebruikt.

Folder

Biologicals - Bij reumatische aandoeningen